Kolaż składający się z logotypów: Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wielkopolski, Instytucji Kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego

Armata przeciwlotnicza 85 mm wzór 1939

Muzeum

Uzbrojenia

Armata przeciwlotnicza 85 mm wzór 1939

Armata przeciwlotnicza 85 mm wzór 1939

Odsłuchaj

Przeczytaj

Armata przeciwlotnicza 85 mm wzór 1939 to ciężkie działo holowane, co znaczy, że można ją przemieszczać za ciągnikiem lub ciężarówką z prędkością do 50 km/h. Czas przygotowania armaty z pozycji transportowej do bojowej wynosi około półtorej minuty. Zależy to od wyszkolenia i sprawności obsługujących ją artylerzystów.

Armata tego typu przeznaczona jest do strzelania do celów powietrznych, np. samolotów – jej donośność pionowa to 10 500 m. Zasięg poziomy jest większy i wynosi 15 500 m – w taki sposób prowadzi się ostrzał do piechoty i pojazdów przeciwnika. Duża prędkość wylotowa pocisku armaty przeciwlotniczej umożliwia skuteczne rażenie celów opancerzonych, np. czołgów.

Armata jest pomalowana na ciemnozielony, maskujący kolor. Składa się z podstawy osadzonej na czterech kołach ze sprężynowymi amortyzatorami, używanymi podczas przetaczania. W położeniu bojowym koła są uniesione, a podstawa spoczywa na podłożu, by zachować stabilność podczas prowadzenia ostrzału. W tym celu otwiera się składane na czas transportu ramiona podstawy, by tworzyła ona formę symetrycznego krzyża.

Na przecięciu ramion, w samym środku, znajduje się obrotowe łoże z pomostem, podstawą dla obsługi. Może się ono obracać dookoła w każdą stronę. W samym centrum znajduje się długa lufa armaty z komorą zamkową otoczona mechanizmami podniesienia i obrotu, sterowanymi ręcznie korbami. Obok umiejscowiono podstawy elementów układu celowania z pokrętłami w kształcie metalowych walców umożliwiających wnoszenie poprawek. Są tutaj również, przypominające grupy zegarków wskazówkowych, mechanizmy ułatwiające naprowadzenia armaty na cel, na podstawie informacji z centrum kierowania ogniem, czyli kilku żołnierzy, którzy koordynowali ostrzał grupy takich armat skupionej w tak zwanej baterii.

Załogę armaty chronią metalowe płyty pancerne. To osłona, która jest zamocowana niemalże pionowo. Górna krawędź osłony jest falista, dzięki czemu łatwiej zamaskować działo w terenie. W osłonie są wycięte otwory – w górnej części na lufę i w dolnej na wystające elementy stelaża. Osłona razem ze stelażem przypomina kształtem nagrobek z dwiema tablicami ustawionymi jedna obok drugiej. Osłona nie jest jednolitym płatem blachy, gdyż jej górne partie są zamocowane na zawiasach i uchylne. Przy mniejszym zagrożeniu ostrzałem nieprzyjaciela składano je, aby łatwiej celować i mieć lepsze pole widzenia. Gdy ostrzał był intensywny, osłonę podnoszono, by załoga armaty była lepiej chroniona.

W przedniej części podstawy armaty, w okolicy kół, zamontowano podporę w kształcie litery A – podtrzymuję ona lufę w trakcie transportu działa. Jest niezbędna, aby w czasie jazdy obciążeniu i uszkodzeniom nie podlegały przekładnie i inne elementy mechanizmu naprowadzania armaty na cel.

Lufa wystaje mocno poza przednią krawędź podstawy. Zamocowana jest jak do transportu – równolegle do podłoża i podparta. Można ją jednak było podnosić i opuszczać. Lufa jest szersza z tyłu i nieco zwęża się bliżej końca, na którym znajduje się urządzenie wylotowe, w postaci walca z sześcioma nacięciami po obu jego bokach. Ten element ma zmniejszyć rozbłysk po wystrzale.

Nad lufą, w jej tylnej części, zamocowany jest oporopowrotnik, czyli rura przytwierdzona do działa metalowymi obejmami. Powodował on zmniejszenie sił działających na łoże i podstawę działa podczas wystrzału, dzięki czemu armata nie zmieniała swego położenia i wystrzeliwane z niej kolejne pociski trafiały w to samo miejsce.

Załoga armaty przeciwlotniczej składa się z siedmiu żołnierzy. Pociski mają wagę około 10 kg. Przy prowadzeniu ognia do samolotów, czyli obiektów poruszających się szybko, ważna jest intensywność ognia całej baterii. Dlatego strzelać należy szybko. Oczekiwano, że załoga takiej armaty wystrzeli nawet 20 razy na minutę.

Dane o obiekcie

Autor: Kraj wytworzenia: ZSRR/Polska
Język: polski
Czas trwania nagrania: 5:07
Lokalizacja: Muzeum Uzbrojenia
Rok powstania: wzór 1939
Wymiary: Długość: 70 cm Szerokość: 22 cm Wysokość: 20,60 cm Masa: 4900 kg Długość lufy: 46,93 cm Donośność: do 10 500 m (pionowa) do 15 500 m (pozioma) Szybkostrzelność: do 20 strz./min. Obsługa: siedmioosobowa

Galeria

Dofinasowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Logo Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Logo UE