W Muzeum Powstania Poznańskiego- Czerwiec 1956 odbyła się promocja książki “Adwokat Poznańskiego Czerwca 1956. Stanisław Hejmowski 1900–1969”, red. Piotra Grzelczaka. Miała formę debaty moderowanej przez prof. Konrada Białeckiego i przyciągnęła liczną widownię.
Rozmawiano nie tylko o wydarzeniach Czerwca 1956 roku, w trakcie spotkania uczestnicy usłyszeli szerszy kontekst biograficzny adwokata. Podkreślono, że chociaż niewiele wiadomo o młodości Hejmowskiego, jest on nierozerwalnie wpisany w historię Poznania.
Podobnie w przypadku życia zawodowego Hejmowskiego – jego podejście kształtowało się w różnych miastach i środowiskach, w których pracował – Lipowa, Warszawa, Petersburg. W swojej pracy kierował się literą prawa. Mimo, że początkowo odmówił obrony namiestnika Kraju Warty, ostatecznie podjął się i został adwokatem Artura Greisera. Zmianę stanowiska uzasadnił tym, że „temu kto jest oskarżany przysługuje obrona, której przyznanie jest obowiązkiem adwokata”- stało się to mottem jego życia zawodowego. W 1956 roku, kiedy podjął się obrony poznańskich robotników, którzy wystąpili jako pierwsi przeciwko komunistycznej władzy stwierdził: „Wielkopolanin może oskarżać i sądzić Wielkopolan, ale bronić ich nie może”. Temat procesów stał się osią dla biografii Stanisława Hejmowskiego. Piotr Grzelczak wnikliwie omówił grupę „adwokatów Poznańskiego Czerwca”. Chociaż Hejmowski był emblematyczną postacią tego ruchu, nie był jedyny- wielu prawników, z około 30 osobowej grupy, podejmowało się tego zadania dobrowolnie i nie pobierało honorariów. Jednak debatujący przyznali, że przez kolegów Hejmowski był traktowany jako naturalny lider obdarzony charyzmą. Zainteresowanie dr Grzelczaka postacią Hejmowskiego zainicjowała II Konferencja Naukowa, która miała miejsce 2019 roku, nawiązywała ona do okrągłej rocznicy śmierci adwokata. Trudna praca Hejmowskiego została doceniona przez obywateli Poznania, w mieszkaniu często czekały na niego liczne bukiety kwiatów i listy od wdzięcznych rodaków- największy dowód jego sukcesu. W państwie komunistycznym prawnik, który byłby głosem ludzi był zjawiskiem niespotykanym. Postawa władzy wobec jego osoby była radykalnie odmienna.
Książka jest wielkim aktem oskarżenia władz PRL-u i całej ich premedytacji w niszczeniu “adwokata Poznańskiego Czerwca”. Czytelnicy poznają nie tylko burzliwe losy wybitnej postaci z historii Polski, ale lektura skłoni również do licznych przemyśleń – czy w prawie jest miejsce na moralność i co jest dla nas ważniejsze, przyzwoitość czy opinia.
Stanisław Hejmowski – niezłomny prawnik, lider grupy adwokatów broniących przed sądem uczestników Poznańskiego Czerwca 1956. Niniejsza książka stanowi próbę rozpoznania jego niezwykle barwnego i pracowitego życia, tak charakterystycznego dla polskich losów w trudnym wieku XX – życia nieograniczającego się wszakże jedynie do Czerwca 1956, który w jednoznaczny sposób zaważył na kilkunastu ostatnich latach jego życia.
Autorka fotografii: Tamara Andrzejewska